Nadszedł czas, aby powiedzieć prawdę…
Krajowy Sekretariat Górnictwa i Energetyki NSZZ „Solidarność” (KSGiE) zwrócił się do przedstawicieli rządu RP z premierem Mateuszem Morawieckim na czele, z żądaniem opracowania i wdrożenia w trybie pilnym dwóch dokumentów ważnych z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego Państwa. Pierwszy to „Strategia zabezpieczenia zasobów węgla kamiennego i węgla brunatnego dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Polski”. Drugi kluczowy dokument to „Zasady zachowania bezpieczeństwa energetycznego i suwerenności energetycznej Rzeczypospolitej Polskiej”.
Pierwszy z wymienionych dokumentów ma określić sposoby zabezpieczenia narodowych zasobów węgla kamiennego i węgla brunatnego oraz rzetelnej weryfikacji bazy zasobów przemysłowych wszystkich działających kopalń.
„Żądamy również, aby procesowi opracowywania „Strategii…” towarzyszyła szeroka dyskusja środowisk naukowych i społecznych na temat podjęcia niezbędnych środków i decyzji mających w perspektywie wielu lat zabezpieczyć bezpieczeństwo energetyczne i suwerenność energetyczną naszego kraju” – czytamy w piśmie Sekretariatu. „Uważamy, że zamierzenia inwestycyjne podmiotów branży energetycznej, zwłaszcza w kontekście toczącej się za naszymi granicami wojny, muszą ulec przedefiniowaniu, również w odniesieniu do budowy nowych elektrowni bądź rozbudowy istniejącej infrastruktury. Muszą być one wsparte rzetelną informacją dotyczącą podaży węgla z polskich kopalń. W tym celu niezbędna jest szczegółowa analiza geologiczna, górnicza i ekonomiczna, uwzględniająca również zagadnienia środowiskowe, która może dać pełny obraz stanu zasobowego i wystarczalności rodzimego surowca”.
W ocenie Sekretariatu posiadane krajowe zasoby węgla kamiennego i węgla brunatnego oraz koszt pozyskania z nich energii elektrycznej i cieplnej powinny determinować decyzje polskiego rządu, iż właśnie te nośniki powinny być podstawowymi rodzajami paliwa dla wytwarzania energii w Polsce jeszcze przez wiele lat. Polskie Państwo musi uruchomić działania w celu racjonalnego i efektywnego gospodarowania posiadanymi złożami węgla. Niezbędna wydaje się potrzeba aktualizacji krajowych zasobów węgla, jako podstawy realnej strategii paliwowo-energetycznej na wiele przyszłych lat.
Drugi z żądanych dokumentów, czyli „Zasady zachowania bezpieczeństwa energetycznego i suwerenności energetycznej Rzeczypospolitej Polskiej”, powinien w ocenie KSGiE stanowić swoistą Konstytucję dla Energetyki. Przedmiotowy dokument powinien ustabilizować działanie całego sektora paliwowo-energetycznego i zagwarantować jego funkcjonowanie na wiele lat.
„Póki co, rząd skupia się na propagandzie, a o perspektywach polskiego górnictwa węgla kamiennego, górnictwa węgla brunatnego i energetyki opartej o rodzime nośniki głównie mówi, robi zaś bardzo niewiele. Porzucono plany eksploatacji nowych odkrywek, a korekta „Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku” ma wymiar bardzo ogólny i nie gwarantuje poważnych inwestycji w sektorze wydobywczym i energetycznym. Przewiduje się szybkie uniezależnienie krajowej gospodarki od importowanych paliw kopalnych, ale – nielogicznie – poprzez spadek zakładanego obecnie tempa ograniczania wydobycia i wykorzystania węgla kamiennego. Tymczasem należałoby założyć perspektywiczny wzrost poziomu wydobycia surowca krajowego, również w związku z przewidywanym wzrostem zapotrzebowania na energię” – czytamy w piśmie. „Uważamy, że w obecnej, wojennej rzeczywistości, nasza obawa co do zbyt pochopnego i bezrefleksyjnego odejścia od węgla jest jak najbardziej uzasadniona i winna być raz jeszcze przemyślana i szeroko przekonsultowana z uwagi na groźbę utraty bezpieczeństwa energetycznego i suwerenności energetycznej Polski”.
Pismo, które w imieniu Sekretariatu podpisał Jarosław Grzesik, przewodniczący KSGiE NSZZ Solidarność, trafiło do premiera Mateusza Morawieckiego, wicepremiera i ministra aktywów państwowych Jacka Sasina, jego zastępcy Piotra Pyzika, minister klimatu i środowiska Anny Moskwy, a także prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego.